İçerik
Şarap kültürü; antik çağlardan beridir yaşamın, kültürün ve beslenmenin bir parçası olarak gelmiştir. Şarap nedir, şarap neden yatık saklanır, bozuk şarap nasıl anlaşılır ya da şarap bozulur mu, şarap hangi yemekle içilir, her şarap yıllanır mı, şaraba herhangi bir şey konur mu, şarap sıcak mı soğuk mu içilir gibi soruların tümü aslında şarabın kendisi ve şarap kültürü ile ilgilidir. Bu başlık altından şarap ile ilgili bilinmeyen her şeyi sizler için derledik.
Şarap Nedir?
Şarap nedir? Genellikle üzümden elde edilen, fermentasyon esnasında alkol eklenerek yada eklenmeden yapılan bir alkol türüdür. İnsanlık tarihinin ilk alkol türüdür aynı zamanda. Antik çağlardan beri içilen, bestelerde söz edilen, filozofların elinden düşürmediği bir içki.
Detaylı bilgi için şarap nedir? adlı başlığımızı inceleyebilirsiniz.
Şarap Neden Yatık Saklanır
Diğer alkollü içeceklerin aksine, şarap neden yatık saklanır ? Şişe şaraplar yatık olarak muhafaza olmak zorundadır. Bunun nedeni mantarın mutlaka ıslak kalmasının gerekli bir durum olmasıdır. Eğer şişe dik tutulursa, mantar zamanla kuruyacaktır. Bu durumda şarap hava almaya başlayacaktır. Böylelikle şarap hem alkol kaybına hem de oksidasyona maruz kalacaktır. Şarabın bozulma nedenlerinden biride aslında budur. Bunların haricinde, şarap bozulmamış olsa bile dik tutulan şarabın mantarının çıkarılması oldukça zor olacaktır. Mantar kuruduktan sonra şişeye yapışacaktır. Buda şişenin kırılması gibi durumlarla sonuçlanır.
Bunun gibi nedenlerden dolayı şarap yatık yatırılmalıdır.
Şarap ve Yemek Uyumu
İnsanların 8000 yıldan fazla şarap yapıp tükettiğini biliyor muydunuz? Bu kadar uzun süre tüketilen bir içeceğin yanında iyi de bir şarap ve yemek uyumunun yakalanması tahmininiz üzere çok muhtemel.
Pizza, makarna ve diğer domates bazlı yemekler İtalyan yemekler olduğu için, bu yiyecekler sadece bir kadeh iyi bir İtalyan şarabı ile eşleştirmek çok daha mantıklı olacaktır. İtalyan şaraplarının pizza, makarna ve domates bazlı yemekler ile beraber güzel eşlik etmesinin nedeni, şarabın asitliğini tamamlamaya yardımcı olmalarıdır. Diğer şarapların ağızda metalik bir tat bırakma ihtimali olacaktır.
Hafif beyaz ve kırmızı şaraplar size yemekte daha iyi eşlik edecektir. Domatesin ağırlıklı olduğu yemeklerde: Sauvignon Blanc, Pinot Grigio gibi diri asiditeli beyaz şaraplar ve hafif rose şaraplar
Beyaz etin olduğu yemeklerde: Genç Chardonnay gibi orta gövdeli beyaz şaraplar, dolgun rose şaraplar
Kırmızı etli ve ya peynirli yemeklerde: Genç Chianti, Merlot gibi hafif kırmızı şaraplar
sizlere daha iyi eşlik edecektir.
Deniz ürünlerinin tatları daha narin olma eğilimindedirler, daha karmaşık bir tada sahip şarap ile zorlamak istemeyebilirsiniz. Tat açısından daha ince ve hafif şaraplar deniz ürünlerine daha iyi eşlik edecektir. Bu şaraplar yemeği güzelleştirmekle kalmayıp, aynı zamanda deniz ürünlerinin tatlarını ortaya çıkarmasınıda sağlayacaktır.
Öküzgözü, Merlot, Pinot Noir, Tempranillo, Sangiovese, Chardonnay, Chablis
Peynirler tüm farklı tat ve dokularda bulur, bu da şarap eşleştirmelerimizi biraz zorlaşır. Tatlı kırmızı şaraplar peynirler ile birlikte iyi gider.
Sulu yemekler ve ya baharatı yoğun olan yemekler şaraplarla iyi gitmeyecektir. Bu durumlar, şaraptan alacağınız koku ve tat maddelerini engelleyecektir. İçtiğiniz şaraptan zevk alamayabilirsiniz.
Her Şarap Yıllanır mı
Yıllanan şaraplar aslında herkesin bildiği bir şey olarak düşünebiliriz. Çoğu kişi yıllanmış şarabın daha iyi olacağını bilir. Peki, her şarap yıllanır mı ? Şarapların tümü yıllanmaya uygun değildir. Beyaz şaraplar ve Rose Şaraplar özellikle taze tüketilmelidir. Çiçek aromalı bir şarabın, şarap henüz tazeyken tüketilmesi öneririz. Chardonnay şarabı kalite kazanması açısından bir kaç yıl dinlenmesini öneririz. Buna ek, aşırı olgunlaşabilen yüksek alkol, şeker ve asit gibi içeriğe sahip Riesling ve benzeri çeşitler de yıllandırmaya uygun olur. Yüksek asit ve alkollü, yoğun fenal içerikli dolgun kırmızı şaraplar ise yıllandırılmaya çok daha uygun olurlar. Örnek olarak, Boğazkere, Cabernet Sauvignon, Syrah, Öküzgözü, Merlot ve Sangiovese çeşitleri yıllandırıldıkça kalitesi artar ve güzelleşir. Daha hafif bünyeli kırmızı şaraplar ise beyaz ve rose şaraplarda olduğu gibi taze tüketilmelidir, yıllandırılmamalıdır.
Şaraba İlave Bir Şey Koyulur mu
Şaraba buz, soda, ve ya su gibi şeylerin katılması doğru değildir. Fakat Avrupa’da, yemeklerde su yerine içtikleri beyaz şaraplara bazen soda katabiliyorlar. Genellikle bu beyaz şaraplar yüksek asitli ve düşük alkole sahip olur. Beyaz şaraba katılan sodanın amacı, daha ferahlatıcı bir içecek ile yemeğe eşlik edebilmektir. Ek olarak buz ilave edilirse daha serinletici bir içeceğede dönüşebiliyor.
Şarap Saklama Ortamı
Şarap şişe içerisinde yıllanırken ihtiyacı olan oksijeni mantar aracılığı ile bulunduğu ortamdan alır. Saklanan ortamın şarabın kötü kokmaması adına, kötü kokulardan arınmış olması gerekiyor. Kötü koku birlikte kötü bir tat gelir. Şarabın saklanıldığı ortamın nemi de çok önemlidir. Bir şarabın saklanılabilmesi için ortamın en az %60 – %70 nem oranına sahip olması gerekiyor. Şarabı sakladığınız ortam ve ya şarap mahzeninizin karanlık olması çok önemlidir. Saklanılan ortamın; beyaz şaraplar için 8 ile 12 derece, kırmızı şaraplar için 12 ile 16 derecelerde tutulması çok daha uygun olacaktır. Şaklanılan şarapların sabit durması kalite açısından önemlidir. Bu yüzden titreşimden ve sesten uzak durmasında da fayda vardır.
En İyi Şarap Üzümü
Şarap üzümlerini aslında olgunlaşmalarına göre; mevsiminden erken olgunlaşan üzümler, erken ila orta olgunlaşan üzümler, orta ila geç olgunlaşan üzümler ve geç olgunlaşan üzümler olarak ayırabiliriz.
Erken olgunlaşan üzümler: Chardonnay, Viognier, Gamay Noir, Sauvignon Blanc, Melon, Pinot Noir, Muscat Blanc, Orange Muscat
Erken orta olgunlaşan üzümler: Arneis, Trousseau gris, Chenin blanc, Tinta madeira, Gewurztraminer, Tempranillo, Malvasia vianca, Syrah, Semillon, Sylvaner
Orta ve orta geç olgunlaşan şaraplık üzümler: Zinfandel, Barbera, Burger, Carnelian, Centurion, Colombard, Freisa, Grenache, Marsanne, Merlot, Riesling, Sangiovese, Symphony, Alicante Bouschet, Cabernet Franc, Sauvignon, Cinsaut, Dolcetto, Durif, Malbec, Tannet, Nebbiolo, Valdiguie
Daha sonra yetişen en iyi şaraplık üzümler bunlardır: Ruby Cabernet, Rubired, Mission, Petit Verdot, Muscat of Alexandria, Aglianico, Carignane, Mourvedre, Montepulciano
Soğuk Şarap
Şarap yaşayan bir organizmadır. Bu nedenle soğuk şarap içilmez. Hızlı uygulanan bir soğuma, şarabın tat ve koku konusunda biraz hırpalayacaktır. Yukarıda da bahsettimiz üzere şarap kendine özel saklama derecesine göre muhafaza edilir. Bu dereceler harici şarap her zaman tat konusunda hüsrana uğratacaktır.